10 Yıllık Meşale

Fotoğraflar 2 Aralık 2007 tarihinde oynanan Kızılyıldız-Hajduk Kula maçından. Tribünde çıkan tartışmada deşifre edilen bir sivil polis Kızılyıldız taraftarlarının saldırısına uğruyor. Kendisini savunmak için silahını çıkarıp havaya iki el ateş ediyor ve yardımcı kuvvetlerin gelmesi ile taraftarların elinden kurtuluyor. Maçtan sonra da ciddi bir şekilde yaralanmış olarak hastaneye kaldırılıyor.
O gün yaşanan olaylarda polise meşale atan Uros Misic adlı bir taraftar tespit edildi ve adam öldürmeye teşebbüs suçu ile 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Bu olay Sırbistan için bir ilk ve holiganizmin önüne geçebilmek için de atılmış çok önemli bir adım olduğu düşünülüyor.

Sırp seyirciler de bizim gibi çok ateşliler hatta bölgenin içinde bulunduğu durumu düşündüğümüzde çok daha hassas olayların içine girip spora herşeyi karıştırabiliyorlar. Yugoslavya’nın çözülmeye başladığı dönemde de birçok olay yaşanmış ve onlarca insan hayatını kaybetmişti. Olaylı Kızılyıldız-Dinamo Zagreb maçını hatırlarsınız. O dönemde özellikle bu tip farklı etnik grupları bir araya getiren maçlar patlamaya hazır bir bomba gibiydi. Bu maç ile ilgili izlediğim bir belgeselde o dönem Dinamo Zagreb forması giyen Prosinecki maçı “Çocukluğumda bir arada yaşayan insanların nasıl düşman haline geldiklerini anladığım maç oldu” diyerek yorumluyordu. Aynı düşmanlık şimdi taraftar grupları arasında yaşanmaya devam ediyor ama bu kez farklı etnik gruplarda değiller. Başkent Belgrad’ın en önemli iki takımı Partizan ve Kızılyıldız taraftarları bu tip çatışmalara girmeye devam ediyorlar. İki grup da alabildiğine faşist, birisi tribünde Sırp Kasabı Miloseviç’in resmini pankart olarak açıyor bir diğerinin web sitesine girdiğinizde sizi “Kosova Sırbistan’dır” yazısı karşılıyor.

Kızılyıldız taraftar grubunun adı “Delije”. Andırdığı üzere “Delice” kelimesinden geliyor. 15.Yüzyılda topraklar Osmanlı egemenliğinde iken savaşçı delikanlılar bu isimle anılırlarmış ve Kızılyıldız taraftarı da kendilerine bu ismi uygun görmüşler. Aslında taraftar gruplarının isimleri bile yaşanan veya yaşanabilecek şiddeti tarif edecek nitelikte. Bir tarafta Partizan’ın “Mezar kazıcıları” diğer tarafta Kızılyıldız’ın savaşçı delikanlıları “Deliceler”. Yakın zamanda yaşanmış, fanatizmin boyutlarını ortaya koyan bir örnek var.
Delije liderlerinden Padja isimli bir taraftar yaşanan olayı kendisinin gerçekleştirdiğini itiraf etmişti. Şu anda Manu forması giyen Nemanja Vidic o dönem Kızılyıldız’ın kaptanıydı. Partizan kaptanı ile birlikte moda ile ilgili bir fotoğraf çektirdiler. Bu olayın ardından Vidic’in aracı park halinde iken parçalanmış bir halde bulundu. Padja olay yerine ceketine sakladığı bir silah ile gitmiş ve bu fotoğraf çekiminden dolayı aracı paramparça etmiş. Bu olay oyuncuların saha dışı ilişkilerinin bile taraftarlar tarafından kabullenilmediğinin bir kanıtı.
Delije grubu son lig maçında 90 dakika boyunca Uros Misic’in adını bağırmış ve verilen cezayı protesto etmiş ama tabii ki ceza değişmeyecek. Bizden çok da farklı olmayarak nefretle beslenen bir spor kültürüne sahip Sırbistan topraklarında olayların önüne geçmek de tek bir ceza ile sağlanamayacak gibi görünüyor.